Bài văn lạ của học trò nghèo gây “sốc” với giáo viên trường Ams

“Trời ơi là trời! Anh ăn đi cho tôi nhờ, đừng có nhịn ăn sáng nữa. Đừng
có dở hơi đi tiết kiệm mấy đồng bạc lẻ thế, anh tưởng rằng thiếu tiền
như thế thì tôi chết à ?”...
"Đó là những “điệp khúc” mẹ cất lên hàng ngày dạo gần đây vì con
quyết định nhịn ăn sáng đi học để tiết kiệm chút tiền cho mẹ, cho gia
đình. Có lúc mẹ còn gắt lên, hỏi con “Sao cứ phải đắn đo khổ sở về tiền
đến thế nhỉ ?”



Trên đây là bài văn của em Nguyễn Trung Hiếu, hiện là học sinh lớp 11
chuyên lý, trường Ams (THPT chuyên Hà Nội - Amsterdam). Bài văn “lạ”
trước hết bởi đề bài văn nghị luận cô giao là: “Nêu quan điểm của anh (chị) về vai trò của đồng tiền trong cuộc sống”.
Thay vì trình bày chung các quan điểm thì Hiếu đã lấy ngay câu chuyện
thật đang phải trải qua của gia đình mình để nhìn nhận, phân tích vai
trò của đồng tiền.


Bài văn của em đã lật tung quan niệm bấy lâu nay của nhiều người coi
trường Ams là trường “của con nhà giàu”. Nhìn cách tiêu xài hay xe cộ
sử dụng để đến trường của một bộ phận học sinh trường Ams, rất nhiều
người cứ nhầm tưởng như thế. Chỉ những thầy cô giáo đang công tác ở
trường Ams mới hiểu rõ đó là ngộ nhận. Trường THPT chuyên Hà Nội -
Amsterdam là nơi quy tụ các học sinh giỏi, còn trong hàng nghìn học
sinh đang theo học ở trường cũng có rất nhiều hoàn cảnh, số phận. Và
trường hợp của Nguyễn Trung Hiếu là một ví dụ.


Tuy nhiên, bài văn của Hiếu cũng đã gây “sốc” với ngay chính nhiều thầy
cô đang giảng dạy tại trường bởi hoàn cảnh của gia đình em. Và hơn
thế, các thầy cô rất khâm phục ý chí nghị lực của cậu học trò nghèo
nhưng học giỏi này. Hiếu chưa nằm trong top học sinh xuất sắc của
trường, nhưng cũng là một học sinh khá thông minh. Năm học vừa qua,
Hiếu đã đoạt giải nhì trong kì thi Olympic Vật lí và cuối năm được cô
giáo chủ nhiệm nhận xét trong học bạ là học sinh học giỏi đều các môn
học.



Bài văn lạ của học trò nghèo gây “sốc” với GV trường Ams (THPT Hà Nội - Amsterdam).
Đến thăm gia đình Hiếu mới thấy hoàn cảnh nhà em rất khó khăn. Mẹ Hiếu
(cô Nguyễn Thị Hạnh) bị suy thận mãn tính nặng phải chạy thận đã 8 năm.
Bố Hiếu (chú Nguyễn Xuân Sơn) sức khỏe kém, theo bà nội Hiếu kể thì bố
em bị viêm tai giữa từ nhỏ, đến khi phát hiện máu chảy ra đằng tai mới
cho đến bệnh viện thì đã muộn, bác sĩ nói đã “ăn vào não”, để lại di
chứng là trí nhớ và sức khỏe bị giảm sút, không có khả năng lao động.
Bà nội Hiếu đã cao tuổi mắt lòa. Mọi chi tiêu cho 5 người của gia đình
Hiếu, ở giữa Hà Nội trong thời buổi giá cả leo thang, đều chủ yếu trông
chờ vào số lương hưu ít ỏi của ông nội - một cựu quân nhân hiện đang
ốm nằm liệt giường…
Cảm thông với gia cảnh của Hiếu, Ban giám hiệu nhà trường đã phát động
phong trào “Nhà giáo trường Ams đỡ đầu cho học sinh nghèo, học sinh có
hoàn cảnh đặc biệt”. Sau một tháng triển khai, tính đến trung tuần
tháng 10/2011, ban vận động đã nhận quyên góp và chuyển tới Nguyễn
Trung Hiếu số tiền là 12,9 triệu đồng và một bộ laptop. Ngoài ra, để có
nguồn tài chính ổn định và giúp Hiếu có điều kiện học tập nâng cao
trình độ, các thầy cô còn có hình thức chia sẻ phong phú khác như trích
lương “tặng hàng tháng” cho Hiếu 450 ngàn đồng; thầy Nguyễn Trọng
Tuấn, nguyên hiệu phó nhà trường cam kết cho Hiếu vay hàng tháng 500
ngàn đồng cho đến khi học hết lớp 12; còn cô Nguyễn Thúy Hằng, giáo
viên toán thì tặng cho Hiếu một suất học bổng cho tất cả các môn học ở
trung tâm “Học mãi”… Hiện nay cuộc vận động vẫn tiếp tục được triển
khai.
Nguyễn Trung Hiếu cho biết em rất xúc động trước tình cảm các thầy cô
dành cho mình và gia đình. Em không còn phải nhịn ăn sáng để đi học
nữa. Hiếu tự hứa sẽ thật cố gắng để đạt thành tích cao hơn trong học
tập nhằm vượt lên số phận và để ngày mai lập nghiệp, không phụ lòng
mong mỏi của các thầy cô, của gia đình.
Dưới đây là bài văn của Hiếu đã gây “sốc” với giáo viên trường THPT Hà Nội - Amsterdam:


Thư gửi mẹ

Mẹ thân yêu của con!

“Trời ơi là trời ! Anh ăn đi cho tôi nhờ, đừng có nhịn ăn sáng nữa.
Đừng có dở hơi đi tiết kiệm mấy đồng bạc lẻ thế, anh tưởng rằng thiếu
tiền như thế thì tôi chết à?”. Đó là những “điệp khúc” mẹ cất lên hàng
ngày dạo gần đây vì con quyết định nhịn ăn sáng đi học để tiết kiệm
chút tiền cho mẹ, cho gia đình. Có lúc mẹ còn gắt lên, hỏi con “Sao cứ
phải đắn đo khổ sở về tiền đến thế nhỉ ?”.

Mẹ ơi, những lúc ấy mẹ đang giận nên con không dám cãi lại. Nhưng
giờ đây con muốn được bày tỏ lòng mình rằng tại sao con lại có những
suy nghĩ, hành động kì lạ như vậy. Vâng, tất cả là vì tiền. Chỉ đến tận
bây giờ con mới nhận ra cả một quãng thời gian dài trước đó con đã non
nớt, ngây thơ biết chừng nào khi nghĩ về tiền. Cách đây 8 năm bệnh
viện đã chẩn đoán mẹ bị suy thận mãn tính độ 4 (độ cao nhất về suy
thận). 8 năm rồi nhà ta đã sống trong túng thiếu bần hàn, vì bố mẹ
không kiếm được nhiều tiền lại phải dành tiền cho mẹ đi chạy thận.
Nhưng bố mẹ vẫn cho con tất cả những gì có thể, và cậu bé học trò như
con cứ vô tư đâu biết lo gì.

Hồi học tiểu học, tiền bạc đối với con là một cái gì đó rất nhỏ, nó
là những tờ giấy với đủ màu có thể dùng để mua cái bánh, cái kẹo, gói
xôi hay cái bánh mì… Con đâu có ngờ tiền chính là yếu tố quyết định
sinh mạng mẹ mình, là thứ bố mẹ phải hàng ngày chắt bóp và bao người
thân gom góp lại để trả cho từng ca lọc máu cho mẹ tại bệnh viện Bạch
Mai, là thứ càng làm mẹ thêm đau đầu suy nghĩ khi mẹ buộc phải nghỉ
việc làm vì điều kiện sức khỏe không cho phép.

Rồi đến khi con học lớp 8, mẹ càng ngày càng yếu và mệt, phải tăng
từ 2 lên 3 lần lọc máu/tuần. Những chỗ chích ven tay của mẹ sưng to như
hai quả trứng gà, nhiều hôm máu thấm ướt đẫm cả tấm băng gạc. Do ảnh
hưởng từ suy thận mà mẹ còn bị thêm viêm phổi và suy tim. Rồi ông lại
bị ốm nặng, bố phải nghỉ việc ở nhà trông ông, nhà mình vì thế càng trở
nên túng quẫn, mà càng túng thì càng khổ hơn. Tờ một trăm ngàn hồi ấy
là một thứ gì đó xa xỉ với nhà mình. Cũng từ dạo ấy, đầu óc non nớt của
con mới dần vỡ lẽ ra rằng tiền bạc chính là mồ hôi, nước mắt, là máu
(theo đúng nghĩa đen của nó, vì có tiền mới được chạy thận lọc máu mà)
và bao nỗi niềm trăn trở lo lắng của bố và mẹ.

Hôm trước con có hỏi quan điểm của mẹ về tiền bạc thế nào để con có
thêm ý viết bài làm văn nghị luận cô giao. Mẹ hơi ngạc nhiên vì câu hỏi
đường đột ấy. Rồi mẹ chỉ trả lời với 3 từ gọn lỏn “Mẹ ghét tiền”. Nếu
con còn thơ dại như ngày nào, hay như một người ngoài nào khác thì chắc
con đã ngạc nhiên lắm. Nhưng giờ đây con cũng đồng ý với mẹ: con cũng
ghét tiền. Bởi vì nó mà mẹ phải mệt mỏi rã rời sau mỗi lần đi chạy
thận. Mẹ chạy thận 3 lần mỗi tuần, trước đây bố đưa đón mẹ bằng xe đạp
nhưng rồi mẹ bảo đi thế khổ cả hai người mà còn phải chờ đợi mất ngày
mất buổi của bố nữa nên mẹ chuyển sang đi xe ôm. Nhưng đi xe ôm mất mỗi
ngày mấy chục, tốn tiền mà lại chẳng kiếm đâu ra, mẹ quyết định đi xe
buýt. Mỗi khi về nhà, mẹ thở hổn hển, mẹ lăn ra giường lịm đi không nói
được câu gì. Con và bố cũng biết là lúc ấy không nên hỏi chuyện mà nên
để yên cho mẹ nghỉ ngơi. Tám năm rồi, tám năm chứng kiến cảnh ấy nhưng
con vẫn chưa bao giờ có thể quen được. Con chỉ biết đứng từ xa nhìn
mẹ, và nghiến răng ước “giá như có dăm chục ngàn cho mẹ đi xe ôm thì
đâu đến nỗi!”.

Con bỗng ghét, thù đồng tiền. Con bỗng nhớ hồi trước, khi mẹ vẫn nằm
trong viện. Ba người bệnh chen chúc chung nhau một chiếc giường nhỏ
trong căn phòng bệnh ngột ngạt và quá tải của bệnh viện Bạch Mai. Con
đã ngây thơ hỏi mẹ “Sao mẹ không vào phòng bên kia, ở đấy mỗi người một
giường thoải mái lại có quạt chạy vù vù, có tivi nữa?”. Mẹ chỉ nói
khẽ: “Đấy là phòng dịch vụ con ạ”. Con lúc ấy chẳng hiểu gì. Nhưng rồi
con cũng vỡ lẽ ra rằng đó là phòng mà chỉ những ai rủng rỉnh tiền thì
mới được vào mà thôi. Còn như mẹ thì không được. Con căm ghét đồng tiền
vì thế.

Con còn sợ đồng tiền nữa. Mẹ hiểu con không? Con sợ nó vì sợ mất mẹ.
Mẹ đã phải bốn lần đi cấp cứu rồi. Những người suy thận lâu có nguy cơ
tử vong cao vì huyết áp dễ tăng, máu dồn vào dễ làm tắc ống khí quản
và gây tắc thở. Mẹ thừa biết điều này. Nhiều người bạn mẹ quen trong
“xóm chạy thận” đã phải chịu những cái kết bi thảm như thế. Nhiều đêm
con bỗng choàng tỉnh dậy, mồ hôi đầm đìa mà lạnh toát sống lưng bởi vừa
trải qua một cơn ác mộng tồi tệ…

Con sợ mẹ lại phải đi cấp cứu, và sợ nhỡ nhà mình không đủ tiền để
nộp viện phí thì con sẽ mất đi người thân yêu nhất trong cuộc đời này.
Mỗi buổi mẹ đi chạy thận là mỗi buổi cả bố và con đều phấp phỏng, bồn
chồn, lo lắng. Mẹ về muộn là lòng con nóng như lửa đốt, còn bố thì cứ
đi đi lại lại và luôn hỏi “Bao giờ mẹ mày mới về?”. Với con cơ hội là
50/50, hoặc là mẹ chạy thận an toàn và về nhà, hoặc là…

Con lo sợ hơn khi đọc báo thấy bảo có người không đủ tiền trả phần
ít ỏi chỉ là 5% bảo hiểm y tế, tiền thuốc men mà phải về quê “tự điều
trị”. Với những bệnh nhân phải chạy thận, như thế đồng nghĩa là nhận
bản án tử hình, không còn đường sống. Con bỗng hoảng sợ tự hỏi nếu
không còn bảo hiểm y tế nữa thì sao? Và nếu ông mất thì sao? Chi tiêu
hàng ngày nhà mình giờ đây phần nhiều trông chờ vào tiền lương hưu của
ông, mà ông thì đã già quá rồi…

Mẹ ơi, tiền quan trọng đến thế nào với gia đình mình thì chắc mẹ
hiểu rõ hơn con. Cứ nghĩ đến tiền là con lại nhớ đến những đêm bố mất
ngủ đến rạc cả người, nhớ đến những vết chích ven sưng to như quả trứng
gà của mẹ, nhớ đến cả thìa đường pha cốc nước nóng con mang cho mẹ để
mẹ uống bồi bổ mỗi tối. Mẹ chắt chiu đến mức sữa ông thọ rẻ tiền mà
cũng không mua để tự bồi dưỡng sức khỏe cho mình.

Con sợ tiền mà lại muốn có tiền. Con ghét tiền mà lại quý tiền nữa
mẹ ạ. Con quý tiền và tôn trọng tiền bởi con luôn biết ơn những người
hảo tâm đã giúp nhà mình. Từ những nhà sư tốt bụng mời mẹ đến chùa vào
cuối tuần, những cô bác ở Hội chữ thập đỏ quyên góp tiền giúp mẹ và gia
đình mình. Và cả những người bạn xung quanh con, dù chưa giúp gì được
về vật chất, tiền bạc nhưng luôn quan tâm hỏi thăm sức khỏe của mẹ… Nhờ
họ mà con cảm thấy ấm lòng hơn, vững tin hơn.

Con cảm thấy bất lực ghê gớm và rất cắn rứt lương tâm khi mẹ không
đồng ý với các kế hoạch của con. Đã có lúc con đòi đi lao động, đi làm
gia sư hay đi bán bánh mì “tam giác” như mấy anh sinh viên con quen để
kiếm tiền giúp mẹ nhưng mẹ cứ gạt phăng đi. Mẹ cứ một mực “tống” con
đến trường và bảo mẹ chỉ cần con học giỏi thôi, con giỏi thì mẹ sẽ
khỏe.

Vâng, con xin nghe lời mẹ. Con vẫn đến trường. Con sẽ cố gắng học
thật giỏi để mẹ và bố vui lòng. Nhưng mẹ hãy để con giúp mẹ, con đã
nghĩ kĩ rồi, không làm gì thêm được thì con sẽ nhịn ăn sáng để tiết
kiệm tiền. Không bán bánh mì được thì con sẽ ăn cơm với muối vừng. Mẹ
đừng lo mẹ ạ, mẹ hãy an tâm chạy chữa và chăm sóc cho bản thân mình.
Hãy để con được chia sẻ sự túng thiếu tiền bạc cùng bố mẹ. Vậy con khẩn
thiết xin mẹ đừng cằn nhằn la mắng con khi con nhịn ăn sáng. Mẹ đừng
cấm đoán con khi con đi lấy chầy, cối để giã lạc vừng. Dù con đã sút 8
cân so với năm ngoái nhưng con tin rằng với sự thấu hiểu lẫn nhau giữa
những người trong gia đình thì nhà ta vẫn có thể sống yên ổn để đồng
tiền không thể đóng vai trò cốt yếu trong việc quyết định hạnh phúc
nữa.

Đứa con ngốc nghếch của mẹ,

Nguyễn Trung Hiếu.



Thực sự sau khi đọc bài văn này rất xúc động ... Cảm xúc rất khó tả!